Dyfodol ffermio mynydd tu hwnt i'r Polisi Amaethyddol Cyffredin
Bydd gadael yr Undeb Ewropeaidd yn rhoi cyfleoedd yn ogystal â sialensiau i ffermwyr mynydd Cymreig. Dyna neges trefnwyr cynhadledd lle bydd ffermwyr, academyddion, cyrff cadwriaethol a swyddogion o'r llywodraeth yn dod at ei gilydd i ddatblygu gweledigaeth ar gyfer dyfodol polisi defnydd tir yn ucheldiroedd eiconig Cymru.
Gall ffermio mynydd yng Nghymru fod ar groesffordd yn ei hanes ar hyn o bryd. Dyna pam mae Prifysgol Ïã¸ÛÁùºÏ²Ê¹ÒÅÆ×ÊÁÏ, RSPB Cymru a Cynidr Consulting wedi gweithio mewn partneriaeth gyda chefnogaeth gan Lywodraeth Cymru i drefnu achlysur unigryw ar 15 Mawrth i drafod dyfodol ffermio mynydd, ac i roi cyfle i ffermwyr gyfrannu at ddatblygiadau polisi defnydd tir yn y dyfodol.
Meddai Eifiona Thomas Lane, darlithydd mewn Rheolaeth Amgylcheddol yn Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Ïã¸ÛÁùºÏ²Ê¹ÒÅÆ×ÊÁÏ, ac un o drefnwyr y gynhadledd:
"Mewn llawer o ffyrdd, mae dyfodol ffermio mynydd yng Nghymru yn y fantol o ganlyniad i Brexit, ond ar y llaw arall mae wedi dod ag amrywiaeth o gyfleoedd newydd yn ei sgil i gryfhau gwytnwch yr ucheldiroedd a'u cymunedau, yn ogystal ag ysgogi cynhyrchu bwyd a rheoli tir mewn ffyrdd mwy cynaliadwy.
Yng ngoleuni'r newidiadau hyn, bydd y digwyddiad hwn yn edrych ar oblygiadau posibl gadael yr Undeb Ewropeaidd, a hwyluso trafodaeth eang ar effaith deddfwriaeth a pholisïau newydd amgylcheddol a chynaliadwyedd yng Nghymru ar ffermio mynydd. Bydd yn cryfhau cysylltiadau allweddol rhwng ffermio a chadwraeth tirwedd, mynediad, rheoli dŵr, ynni a natur. Caiff ffermwyr gyfle i drafod a chyfrannu at ddatblygu polisi ar gyfer dyfodol ffermio mynydd yng Nghymru."
Bydd y siaradwyr yn cynnwys Pennaeth Strategaeth Amaethyddol ac Uned Bolisi Llywodraeth Cymru, Kevin Austin, arbenigwr Prifysgol Aberystwyth ym maes Economeg Amaethyddol, Yr Athro Peter Midmore, yn ogystal â Hefin Jones a Tony Davies, cynrychiolwyr y sefydliad ffermio mynydd, Tegwch i'r Ucheldir. Daw'r diwrnod i ben gyda sesiwn ryngweithiol i nodi materion a sialensiau allweddol a ddefnyddir i oleuo datblygiad polisi ucheldir yn y dyfodol.
Meddai Jane Ricketts Hein, Ymgynghorydd Datblygu Gwledig Cynidr Consulting: "Mae hwn yn gyfnod gwirioneddol gyffrous lle mae amrywiaeth o bartneriaethau'n ymddangos mewn ymateb i newidiadau polisi o ganlyniad i Brexit. Mae hwn yn un ymhlith llawer o enghreifftiau ar draws Cymru lle gallwn weld sefydliadau ac unigolion gyda buddiannau cyffredin yn dod at ei gilydd i ganfod yr atebion gorau posibl i'n cymunedau gwledig."
Meddai Arfon Williams, Rheolwr Defnydd Tir RSPB Cymru: "Mae ffermio'n hanfodol i sicrhau ffyniant y genhedlaeth bresennol a chenedlaethau'r dyfodol yng Nghymru. Hyd yn awr mae polisïau ffermio i raddau helaeth wedi annog dulliau ffermio mwy dwys sydd wedi gwthio natur fwy a mwy i'r ymylon a chyfyngu'r effeithiau amgylcheddol y gall ffermio cynaliadwy eu rhoi."
"Mae gennym gyfle nawr i newid dyfodol ffermio mynydd fel ei fod yn cyflawni ei botensial i roi manteision amgylcheddol i bawb, megis cloi carbon atmosfferig mewn cynefinoedd ucheldir a sicrhau cyflenwadau dŵr yfed. Yr her i ffermio mynydd yw cyflawni hyn, ochr yn ochr â chynhyrchu symiau cynaliadwy o fwyd o ansawdd uchel a nwyddau eraill. Mae'r digwyddiad hwn yn un o lawer o ddigwyddiadau cadarnhaol sy'n digwydd ar hyd a lled y wlad gan ddod â grwpiau sy'n rhannu diddordebau cyffredin at ei gilydd i ganfod atebion i broblemau polisi'n ymwneud â ffermio modern."
Cynhelir y gynhadledd un-dydd, Beth yw'r dyfodol i ffermio mynydd yng Nghymru: Tu hwnt i'r Polisi Amaethyddol Cyffredin, yng Nghanolfan Busnes a Chynhadledd Glasdir, Plas yn Dre, Llanrwst, Conwy LL26 0DF ar 15 Mawrth 2017 o 9:15 – 16:00. Mae'r gynhadledd am ddim.
Gellwch archebu lle yn y gynhadledd drwy eventbrite yma.
Dyddiad cyhoeddi: 20 Chwefror 2017