Gall dulliau ymchwil sy'n dod o hyd i droseddwyr cyfresol helpu i arbed teigrod
Llun o deigr wedi'i ddal ar gamera cuddGallai offeryn proffilio daearyddol a ddefnyddir i ddal troseddwyr cyfresol helpu i leihau nifer y bobl sy鈥檔 cael eu hanafu gan deigrod, yn 么l gwyddonwyr a fu'n cydweithio ar astudiaeth ymchwil cadwraeth arloesol.
Mae canlyniadau eu hymchwil, a gyhoeddwyd yn , yn helpu i egluro sut mae pentrefwyr yn Sumatra yn cyd-fyw 芒 theigrod. Pe byddai wedi cael ei ddefnyddio o flaen llaw gallai fod wedi helpu i dorri鈥檙 nifer o ymosodiadau yn ei hanner, gan arbed teigrod rhag potswyr a rhag eu lladd er mwyn dial.
Bu Dr Matthew Struebig o Brifysgol Caint a Dr Freya St. John o Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol 香港六合彩挂牌资料, yn arwain project cydweithredol rhwng ecolegwyr gofodol a gwyddonwyr cymdeithasol i helpu i ragfynegi lle gallai ymyriadau i leihau gwrthdaro rhwng pobl a theigrod fod yn fwyaf effeithiol.
Mae teigrod ar fin mynd i ddifodiant oherwydd datgoedwigo ac erledigaeth. Maent dan fygythiad mawr ac yn fygythiad i鈥檙 cyhoedd, ond mae teigrod Sumatra yn parhau i gydfyw 芒 phobl, sy鈥檔 cynnig syniadau ar gyfer rheoli bywyd gwyllt peryglus mewn mannau eraill. Caiff miliynau o gyllid cadwraeth ei wario鈥檔 flynyddol i geisio lleihau'r risg bod pobl yn dod wyneb yn wyneb ag anifeiliaid niweidiol, a lliniaru colledion da byw ffermwyr lleol.
Er mwyn datgelu'r ffactorau sy'n sbarduno鈥檙 gwrthdaro rhwng y teigrod a'r cyhoedd, fe wnaeth y t卯m gyfuno dadansoddiadau gofodol o'r risg o ddod ar draws teigr 芒 gwybodaeth gan 2,386 o bobl Sumatra, a holwyd am eu goddefgarwch at fywyd gwyllt. Er mwyn mapio鈥檙 risg, defnyddiodd yr astudiaeth 13 blynedd o gofnodion o gyfarfyddiadau rhwng pobl a theigrod i greu proffil daearyddol 鈥� sef techneg ystadegol soffistigedig a ddefnyddid cynt ledled y byd i ragfynegi lleoliad troseddwyr cyfresol ar sail lleoliad eu troseddau.
Er bod y risg o wynebu teigr yn uwch fel rheol o amgylch pentrefi poblog ger coedwigoedd neu afonydd, datgelodd y proffil daearyddol dri man lle'r oedd y risg yn arbennig o uchel. Ar yr un pryd datgelodd holiaduron fod goddefgarwch pobl at deigrod yn gysylltiedig 芒'u hagweddau, eu hemosiynau, eu normau a鈥檜 credoau ysbrydol.
Trwy gyfuno'r wybodaeth hon, llwyddodd y t卯m i dynnu sylw at bentrefi lle'r oedd y risg o niwed yn arbennig o uchel, a鈥檙 goddefgarwch yn anarferol o isel 鈥� canllawiau gwerthfawr i sefydliadau megis , elusen gadwraeth ryngwladol sy'n cefnogi awdurdodau Indonesia a phartneriaid eraill yn Swmatra, gan eu helpu i flaenoriaethu ymyriadau gwrthdaro.
Mae'r technegau a ddefnyddir yn yr astudiaeth hon yn arwyddocaol iawn ac maent yn agor posibiliadau newydd ar gyfer camau gweithredu mwy penodol a fydd nid yn unig yn hybu effeithlonrwydd, ond - yn bwysicach - yn sicrhau bod llai o bobl a theigrod yn cael niwed o ganlyniad i gyfarfyddiadau rhyngddynt. Mae'r ymchwil hon wedi dangos, er enghraifft, pe bai'r wybodaeth hon wedi bod ar gael ar y pryd, y gallai ymyriadau rhagataliol gan ddefnyddio'r rhagfynegiadau hyn fod wedi osgoi 51% o ymosodiadau ar dda byw a phobl, gan arbed o bosib, 15 teigr.
Dywedodd Dr Struebig: "Mae deall goddefgarwch pobl yn allweddol i reoli rhywogaethau peryglus ac mae'n arbennig o bwysig yn achos teigrod. Mae cyfuno gwybodaeth am oddefgarwch pobl at fywyd gwyllt 芒'n mapiau o'r risg o ddod ar draws teigr, yn ein helpu i gyfeirio adnoddau cadwraeth i'r mannau lle mae eu hangen fwyaf. Gallai hyn olygu arbed costau sylweddol o ran colli anifeiliaid neu wario arian, felly gallai fod yn ddefnyddiol iawn o ran cadwraeth."
Mae鈥檙 ymchwil a gyhoeddwyd yn Nature Communications, hefyd yn darparu tystiolaeth bellach o fanteision ymchwil ryngddisgyblaethol i wrthdrawiadau cadwraeth o'r fath.
gan Matthew Struebig, Nicolas Deere, a Jeanne McKay, Prifysgol Caint; Matthew Linkie, Cymdeithas Cadwraeth Bywyd Gwyllt Indonesia; Betty Millyanawati, Fauna & Flora International Indonesia; Fachruddin Mangunjaya, Universitas Nasional Indonesia; Sally Faulkner a Steven Le Comber, Queen Mary University of London; Nigel Leader-Williams, Prifysgol Caergrawnt; a Freya St. John, Prifysgol Caint a Phrifysgol 香港六合彩挂牌资料.
Dyddiad cyhoeddi: 28 Awst 2018