������ϲʹ�������

Rewilding is increasing being promoted as a means to address the interconnected crises of climate change and biodiversity loss. However, from a social perspective, it can be controversial with concerns over the changes to place that could ensue. Experiences in Wales, in particular, demonstrate the strength of opposition felt in some communities. In this talk, I will discuss insights from research conducted with stakeholders in Wales over the last 15 years, centring on the experiences of the Cambrian Wildwood and Summit to Sea projects in Mid-Wales. I will explore the role of place attachment and our associated sense of identity in rewilding conflict, alongside the importance of local values and ways of knowing. Overall, the talk will reflect on the balance between meeting environmental objectives and attending to socio-cultural priorities.

The��Places of Climate Change��(PloCC) group hosted an interdisciplinary one-day workshop online to address local impacts of the net-zero agenda and the route to a low-carbon future on 4th March 2022.��
The morning session set the scene, providing brief position talks from invited experts across policy, land use, business and community, followed by a panel discussion. In the afternoon facilitator-led discussions were held, aimed at tangible outcomes for future research in relation to places and net zero.��

The event was open to all – from postgrad students and early career researchers to senior academics across all disciplines from ������ϲʹ������� and beyond, as well as interested stakeholders and non-academics.��

The aim of the event was to form new networks to identify specific research goals and form new collaborations. These could in the form of project proposals and funding, or academic papers or focus groups. Participants were invited to “Come prepared to think, listen, challenge, and collaborate!”��

��DzԳٱ���:��

The net-zero agenda has substantial implications for land use (and thus changes in the countryside we see around us), energy (and thus further landscape/coastal changes), and building energy & materials (and therefore the appearance of our towns and cities). All have a ‘place’ aspect, meaning that the relations between local communities and the places they live in and love will be affected, and will therefore evoke strong emotions from the public as well as setting strong challenges for the affected sectors and for policy makers.��

This topic is of interest for many academic disciplines, including scientific disciplines where low carbon and net-zero related technologies are being developed, or natural sciences where ecology, hydrology, biology and coastal changes may be observed. Moreover, the social sciences, arts, humanities, psychology and education address how people react and how they could be encouraged to change behaviour. Business and finance sectors furthermore relate to the feasibility and scale of adoption or investment in these new technologies, as well as the influence of consumers on different initiatives through their choices.

In short, the cross-disciplinary challenge is enormous, and needs to be addressed by a multi-faceted approach. This workshop brings together perspectives from a selection of speakers from across different roles (governmental policy, community, business, science) to stimulate discussion in the workshop sessions which followed and work towards informed and relevant research project ideas. ��

This workshop was supported by the NERC discipline hopping funding scheme.

��

��

��

��

��

Mae'r cyflwyniad hwn yn edrych ar ddeinameg grwpiau brodorol yn neilltuo ac ail-ddynodi lle iddynt eu hunain mewn dinasoedd. Mae’r ymchwil yn ymwneud â gweithrediad arferion gofodol grwpiau brodorol o gyrion y ddinas White-mestizo, gan awgrymu bod ffurfiau newydd o drefoldeb perthynol yn (ail)ymddangos sy’n rhagdybio dyfodol cymdeithasol-wleidyddol lluosog ar gyfer y “grwpiau brodorol trefol” hynny, a thrwy hynny oresgyn normadedd mestizo dinasoedd yn y de byd-eang. Yn fwy manwl, a chan ddefnyddio gwybodaeth empirig a gasglwyd trwy waith maes ethnograffig, bydd y seminar yn edrych ar dri dull a ddefnyddir gan grwpiau Mapuche i greu ymdeimlad o berthyn yn y jyngl goncrit: cynhyrchu eu lleoedd brodorol eu hunain, defnyddio symbolau brodorol mewn lleoliadau ac enydau strategol, a goresgyn gofodau gwleidyddol a wrthodwyd iddynt yn flaenorol. Yn y modd hwn, mae'r Mapuche yn rhoi ystyr newydd i'w hunaniaeth ac i'r dinasoedd y maent yn byw ynddynt wrth ffurfweddu'r cysyniad o berthyn i'r hyn sy'n ffurfio'r diriogaeth frodorol bresennol.��

Biography - Dr Dana Brablec

Dr Dana Brablec is a Postdoctoral Research Officer at the Wales Institute of Social and Economic Research and Data - ������ϲʹ�������. She holds a PhD in Sociology from the University of Cambridge (2020), where she explored Indigenous urbanisation in Santiago de Chile and the state’s role in this process. The results of her research have been published in the Bulletin of Latin American Research, Sociology, and the Journal of Ethnic and Migration Studies. She is also an Affiliated Lecturer in the Department of Politics and International Studies and Bye-Fellow in Sociology at the University of Cambridge.��

Increasing attention is being paid to the emotions in education and communication about the climate crisis and other sustainability challenges.�� This has tended to focus on the relationship between emotions and environmental perceptions and behaviours. In this seminar, I draw on data from teachers, teacher educators and young people from two research projects based in the UK and Europe to explore educationally-relevant emotions, and identify the implications for educational practice.�� In these examples participants drew on their local contexts, including schools, as places of action in relation to climate change and sustainability. Findings from this work suggests that emotionally-responsive pedagogies are needed to identify responsibilities, develop coping potential and improve future expectations.�� These pedagogies must act on the causes and consequences of environmental damage and develop teachers’ and students’ capabilities to take action and ultimately transform emotional appraisals.��

Biography - Elizabeth A.C. Rushton

Elizabeth A.C. Rushton is an Associate Professor of Education at University College London Institute of Education where she leads the MA in Education programme. Prior to her current role, Elizabeth has held roles as a university-based geography teacher educator (King’s College London) and secondary school geography teacher. Her research interests include science and geography education, and teacher professional development and her research has been funded by the Economics and Social Research Council, Leverhulme and the British Educational Research Association.�� Elizabeth is a Fellow of the Royal Geographical Society (with IBG) and is a member of the Geography and Education Research Group, serving on the committee. As a co-founder and Managing Editor of Routes – The Journal for Student Geography since 2020, Elizabeth has overseen the publication of over fifty research articles and supported a peer reviewer team of over 200 geography teachers and academics.

Mae’r rhaglen eco-alluoedd yn broject a ariennir gan yr AHRC ac sy’n ymwneud â thri mater sy’n gorgyffwrdd: pryder â lles plant; eu datgysylltiad ymddangosiadol â'r amgylchedd naturiol; a diffyg ymgysylltu â'r celfyddydau yng nghwricwlwm ysgolion. Mae’n adeiladu ar waith Amartya Sen ar alluoedd dynol fel arwydd o les, gan ddatblygu’r term eco-alluoedd i ddisgrifio sut mae plant yn diffinio’r hyn y maent yn teimlo sydd ei angen arnynt i fyw bywyd dynol da a chyflawn trwy gynaliadwyedd amgylcheddol, cyfiawnder cymdeithasol a lles economaidd yn y dyfodol. Trwy’r rhaglen eco-alluoedd, bu plant o ddwy ysgol gynradd yn cymryd rhan mewn wyth diwrnod llawn o ymarfer celfyddydau-ym-myd-natur, a ddisgrifir fel celfweddu. Tynnodd yr astudiaeth ar fethodolegau ymchwil seiliedig ar y celfyddydau, arsylwadau’r plant eu hunain, ac ar gyfweliadau a grwpiau ffocws gydag artistiaid, athrawon a phlant. Mae'r canfyddiadau'n awgrymu bod elfennau allweddol o arfer celfyddydau-ym-myd-natur yn cyfrannu at ddatblygiad eco-alluoedd plant, yn enwedig sesiynau celfyddyd-ym-myd-natur estynedig ac ailadroddus; ymgorffori ac ennyn diddordeb plant yn affeithiol trwy'r synhwyrau; arafwch sy'n rhoi amser a lle i blant (ail)gysylltu; ac ymarfer meddylgar sy'n hwyluso mynegiant emosiynol. Yn y seminar hon, byddaf yn archwilio sut, trwy’r elfennau hyn, mae ymarfer celfyddydau-ym-myd-natur yn cefnogi lles plant, ac yn eu harwain tuag at berthynas fwy clos â natur a dealltwriaeth gliriach o’u hunain yn rhan ohono, a thrwy hynny eu hysgogi i gymryd gofal gwell ohono.

Mae diogelu a chadwraeth ein hoff leoedd yn bwysig fel rhan o les meddyliol a phersonol pobl. Felly, mae gan randdeiliaid yn y llywodraeth ac mewn adrannau cynllunio trefol a rheoli amgylcheddol barch mawr at leoedd y mae iddynt werth diwylliannol, ysbrydol a phersonol sylweddol. Dengys astudiaethau fod pobl yn aml yn teimlo cysylltiad â lleoedd, a’n bod yn defnyddio ardaloedd naturiol cyffredin megis parciau a choedwigoedd i encilio ac ymadfer, gan adfyfyrio ynglŷn ag emosiynau cadarnhaol a negyddol, meddyliau, hwyliau, bywyd, pwrpas, bodolaeth a'r hunan. Yn y cyflwyniad hwn, rydym yn dechrau drwy fynd i'r afael yn gyntaf â chwestiynau allweddol ynglŷn â beth sy’n gwneud hoff le. Ble mae hoff leoedd pobl? Beth mae pobl yn ei werthfawrogi am eu hoff leoedd? Pa weithgareddau y mae pobl yn cymryd rhan ynddynt tra byddant yn eu hoff leoedd? Yn ail, byddwn yn trafod sut y daethpwyd o hyd i hoff leoedd pobl yn Seland Newydd. Ac yn drydydd, byddwn yn trafod canlyniadau ein harolwg ar-lein gan ddatgelu hoff leoedd pobl yn ôl lleoliad, rhanbarth, gweithgaredd, gyda phwy oedden nhw, sut olwg oedd y lle’n edrych, eu meddyliau, eu hatgofion a'u straeon. Byddwn hefyd yn trafod nifer o brojectau eraill sy'n ymwneud â lle yn Seland Newydd, gan gynnwys defnyddio cynnwys a dynnwyd o'r cyfryngau cymdeithasol (Flickr) i werthuso pa mor atyniadol yw lleoliadau o amgylch Seland Newydd; tybiaethau am ystyr lleoliadau diwylliannol ymhlith y Māori yn Seland Newydd yn defnyddio techneg echdynnu testun a'r ffyrdd y mae enwau lleoedd Māori yn datgelu ymdeimlad o le ar draws Ynysoedd Gogledd a De Seland Newydd.��

Mae cynlluniau ynni dŵr bach ar afonydd yn sector sy’n tyfu yn y Deyrnas Unedig ac Iwerddon. Maent yn chwarae rhan fach ond pwysig o ran datgarboneiddio’r grid, cyfrannu at y targedau cenedlaethol i leihau allyriadau, a chynnig buddion cymunedol. Fodd bynnag, mae’r newid yn yr hinsawdd at y dyfodol yn bygwth newid maint llif ac amseriad y dŵr, gan effeithio ar faint o ddŵr sydd ar gael i'w ddefnyddio mewn cynlluniau o'r fath, a’u potensial i gynhyrchu pŵer. Yn ogystal, mae gan Gymru, Lloegr, yr Alban, Gogledd Iwerddon ac Iwerddon reolau gwahanol ar gyfer faint o ddŵr y gellir ei gymryd o’r afonydd ar gyfer ynni dŵr. Mae'r gwahaniaethau yn y rheoliadau cenedlaethol yn effeithio ymhellach ar amseriad a maint y pŵer a gynhyrchir, ac maent yn debygol o arwain at amrywiad yn y ffordd bydd cynlluniau’r gwahanol wledydd yn profi effeithiau’r newid yn yr hinsawdd.

Trosiad yw meddylfryd yr anterth am wrthwynebiad i newid y dirwedd er lles y cyhoedd. Deilliodd o ymchwil seiliedig ar le yn Nghanada Atlantig. Yn yr un modd â damcaniaeth olyniaeth mewn ecoleg, rydym yn aml yn credu bod tirweddau mewn cyflwr delfrydol neu ecwilibriwm (h.y. yr anterth), ac y dylid dychwelyd ato ar ôl pob aflonyddwch megis trychinebau naturiol. Mae angen inni symud at ffordd ddi-ecwilibriwm o feddwl am dirwedd o ystyried yr heriau a wynebwn o ran cynaliadwyedd a'r goblygiadau posibl i’r dirwedd. Dyma gyflwyniad sy’n rhannu gwaith achos ynglŷn â gosod ynni’r gwynt, enciliad yr arfordir a mapio perygl llifogydd i symud o lefel y canlyniad (gwrthiant) i lefel y broses (achosion) y syniad newydd hwn, a’r goblygiadau i ymchwil ac ymarfer.

Mae’r cyflwyniad yn trafod canfyddiadau astudiaeth PhD sy’n canolbwyntio ar adnabod beth yw rôl ac ystyr cymuned ac ymlyniad wrth le i gymunedau Cymreig o fewn cyd-destun ynni adnewyddadwy cymunedol, yn y projectau hyn sy’n aml yn seiliedig ar le. Roedd y gwaith yn edrych ar bedair astudiaeth achos a chonsortiwm yng ngogledd a de Cymru. Mae’r astudiaeth yn manylu ar sefyllfa gyd-destunol y projectau ynni adnewyddadwy ar draws yr astudiaethau achos, gan nodi’r berthynas rhwng cymunedau, eu tirwedd ac ynni adnewyddadwy. Archwiliodd yr astudiaeth amrywiaeth o safbwyntiau ynglŷn ag ystyron, profiadau a’r hyn sy’n cynrychioli 'cymuned' a 'lle', gan gynnwys gwahanol fathau o ymlyniad wrth le. Yn bwysig ddigon, roedd y canfyddiadau’n amlygu sut roedd ymlyniad wrth le nid yn unig yn cynnig cyd-destun ar gyfer ymgysylltiad cymunedau â phrojectau ynni adnewyddadwy cymunedol ond hefyd yn llunio’r ymgysylltiad hwnnw. Roedd hyn yn cynnwys sut y defnyddiwyd adnoddau naturiol dros amser mewn cymunedau ôl-ddiwydiannol